Dankzij medewerkers van de University of Texas in Austin, TX, USA, kun je in de schoenen staan van de wereldberoemde schrijfster Jane Austen (1775-1817). Ter ere van het 200 jaar geleden verschenen Pride and Prejudice reconstrueerden zij de overzichtstentoonstelling van de Engelse portretschilder Sir Joshua Reynolds (1723-1792), waarvan bekend is dat Austen die in het British Institute aan Pall Mall in Londen bezocht.
Op de website whatjanesaw.org loop je net als Austen op 24 mei 1813 langs 141 portretten die aan de muren van de drie tentoonstellingsruimtes hingen. Klik je op een schilderij, dan krijg je een biografische schets van de geportretteerde, verdere leestips en soms een citaat van Austen.
Deze wandeling in de voetsporen van Jane Austen is mogelijk dankzij de facsimile van de oorspronkelijke Catalogue of Pictures. Daarin staat welke van Reynolds’ werken in het British Institute te zien waren. Dankzij de plattegrond van dit in 1867 opgedoekte instituut konden de exacte afmetingen van de tentoonstellingsruimte worden vastgesteld. Beide documenten staan ook gedigitaliseerd op de site.
De belangrijkste vraag is uiteraard: heeft Jane Austen zich door de portretten van Reynolds laten inspireren? De Amerikaanse initiatiefnemers denken van wel. Zelfs al ver vóór de tentoonstelling. In Pride and Prejudice, in januari 1813 verschenen, leidt ene ‘Mrs. Reynolds’ hoofdpersoon Elizabeth Bennet rond door het landgoed van haar latere echtgenoot Mr. Darcy. Elizabeth denkt dan nog negatief over hem, maar komt door een portret in dat huis, en het verhaal van Mrs Reynolds, tot inkeer. De kracht van Reynolds!
Pride and Prejudice (Nederlands: Trots en Vooroordeel of Waan en Eigenwaan) is een roman. Jane Austen begon te schrijven aan het originele manuscript tussen 1796 en 1797, onder de titel First Impressions (met name omdat zij wilde benadrukken dat deze zoveel vooroordelen leveren. Maar geen uitgever vond het goed genoeg, waardoor ze het, pas in 1811, herzag. Pride and Prejudice werd voor het eerst gedrukt in januari 1813, twee jaar na Sense and Sensibility, haar eerste boek, dat voor het eerst werd uitgegeven door Thomas Egerton op 30 oktober 1811 (en voor deze uitgever gedrukt door de Military Library in Whitehall). Dit boek is online te lezen of als pdf bestand te downloaden.
In een brief aan haar zus schrijft Austen op 24 mei 1813 dat zij in enkele tentoonstellingen op zoek gaat naar een portret van Mrs. Darcy, de vroegere Elizabeth Bennet. Loop je met die ‘bril’ door de digitale reconstructie, dan valt één portret direct op. Daar, aan de linkermuur in de middelste kamer, schilderij nummer 37: een portret van Lady Cavendish = Lady Betty = Mrs. (Elizabeth) Darcy = (lady) Elizabeth (Bennet) = Eliza = Lizzy.
(bron: o.a. NRC, wikipedia en eigen bronnen)