De broekriem aanhalen – door Rein Heijne

De broekriem aanhalen

“We moeten de broekriem maar weer eens aanhalen”. Kent u die uitdrukking, geachte lezer?

Daaraan moest ik onlangs denken bij de berichtgeving over de verhoging van de defensie-uitgaven. Na de miljarden bezuinigingen om de banken te helpen door de crisis te komen, mogen de burgers nu hun bijdragen gaan leveren aan onze veiligheid. De afgelopen jaren werden zij er voortdurend op gewezen dat onze westerse beschaving in toenemende mate van alle kanten bedreigd wordt. Zijn het niet de Russen dan is het wel IS of een of andere radicale groepering. Politici, hoge militairen en terrorisme – goeroes bepleiten vervolgens dat de uitgaven voor defensie flink omhoog moeten. Ook de mainstream media doen ijverig en enthousiast mee met dit beveiligingskoor.

In het rapport Wapens, Schuld en Corruptie: Militaire uitgaven en de crisis van de EU (2015) van het TransNational Institute wordt erop gewezen dat de militaire uitgaven van veel Europese landen hedentendage hoger zijn dan tien jaar geleden.  Europa is veiliger dan ooit en er zijn geen serieuze bedreigingen, dus de militaire mantra dat de uitgaven onder een geloofwaardig niveau zijn gedaald, is volledig ongegrond, aldusFrank Slijper onderzoeker bij het TNI.

Nog meer wapens zullen Europa dus niet veiliger maken, volgens Stop Wapenhandel. Waar is de logica om verder te bezuinigen, te korten op lonen, pensioenen en uitkeringen en de uitgaven voor gezondheidszorg en onderwijs te beperken. Terwijl men tegelijkertijd doorgaat met het aankopen van dure wapens die eigenlijk niet nodig zijn. Investeren in een bodemloze put noemen economen dat. In 2015 werd 1.676 miljard dollar gespendeerd aan militaire uitgaven. Met slechts 13% van dat bedrag zouden de Millenniumdoelstellingen om armoede en honger te bestrijden gehaald kunnen worden. Hetzelfde geldt voor de doelstellingen voor milieu- en klimaatverbetering, ontwikkeling van duurzame energie, etc. Hoe veilig willen we het eigenlijk hebben?

Maar misschien wordt de wereld juist onveiliger door het optreden van sommige politieke leiders. Leiders die af en toe als een Bokito  met woeste gebaren op hun borst slaan en anderen bedreigen met “Vuur en Furie”. Toch maar een paar gaatjes bijmaken in onze broekriemen? Of zou het handiger zijn om alvast bretelles aan te schaffen?

Maar het zou veel verstandiger zijn om Erasmus’ tekst van De Klacht van Vrede (Querela Pacis) ruimschoots te verspreiden, want daaruit kan nog steeds door verantwoordelijke leiders de nodige lering worden getrokken. Als eerste in de geschiedenis veroordeelde hij immers de oorlog als een onnatuurlijkheid en in strijd met het wezen van de mens. Onze icoon Erasmus waarop Rotterdam terecht zo trots is kan hiermee de wereld een leerzame spiegel voorhouden. In Rotterdam begint de Victorie.

Rein Heijne

Bestuurslid Huis van Erasmus

*  De boemerang van oorlog en geweld – Een hedendaagse samenspraak over Erasmus’visie op oorlog en vrede. (ISBN 978 90389 2572 1) kost € 13.00 (incl. verzendkosten) en is te bestellen via boemerang@huisvanerasmus.nl

De liefde.

De liefde

 

Vreemd, hoe ik soms aan de tekst voor een column kom. Bij toeval kwam ik een novelle uit 2010 tegen in mijn eigen boekenberg en nieuwsgierig gemaakt door de tekst op de achterflap begon ik te lezen. Dat duurde tot het tijdstip waarop ik meestal mijn bed uit moet om te plassen (ja, ouderdom komt met gebreken.)

De liefde stond centraal in deze novelle, die overigens afschuwelijk afliep. Maar daar mijn column niet over. Ik was gefrappeerd door een achternaam die ik tegenkwam: Lamoureux. Deze naam komt vooral in Frankrijk voor, maar ook wel in België en Canada. Maar voor zover ik weet niet of nauwelijks in ons land.

Het was dit keer niet in de eerste plaats de poëtische klank die me aansprak maar het feit dat mijn oma van moederskant afstamt van een Luxemburgs/Waalse familie met die naam. Deze familie met de prachtige naam was begin 17de eeuw naar onze contreien gevlucht wegens geloofsvervolging. Ze kwamen in Leiden terecht en kennelijk omdat ze vonden dat ze als nieuwe Nederlanders een Nederlandse achternaam moesten hebben, werd deze naam door een aantal van hen al gauw veranderd in de Liefde…

 

© Jan Bontje, 30 juli 2017

LiteRAR #47 op 24 juni 2017

LiteRAR #47 is anders dan anders.

Augusta Peaux gezien door de ogen van Wouter van Heiningen

Augusta Peaux

Afgelopen zondag (21 mei 2017, JB) mocht ik voordragen bij LiteRAR, een podium voor muziek en poëzie in het mooie pand (voormalige gemeentehuis) waar nu de Galerie van RAR en de Kunstuitleen zijn gevestigd in Spijkenisse. Dit podium wordt sinds jaar en dag georganiseerd  door Jan Bontje. Van hem ontving ik de bundel ‘De wilgen, de velden, het water’ met poëzie van Augusta Peaux.

Augusta Guerdina Peaux (1859 – 1944) was een Nederlandse dichteres en vertaalster. Zij was van Franse afkomst (haar oudovergrootvader kwam uit Camarès, Frankrijk). Peaux publiceerde de bundels ‘Gedichten’ (1918) en ‘Nieuwe gedichten’ (1926). Als dichteres leefde zij in de schaduw van de meer bekende Tachtigers, onder wie de door haar bewonderde Hélène Swarth die haar werk apprecieerde. Peaux blonk uit in minutieuze impressionistische landschapsschilderingen waaraan zij een sombere, melancholieke ondertoon wist te geven. Hoewel een aantal van haar gedichten in bloemlezingen verschenen (onder meer Eenzaam kerkhof), heeft haar werk weinig aandacht gekregen. Ze koos bewust voor een teruggetrokken leven. Ze ligt begraven op Rustoord in Nijmegen, graf W-0222. Haar naam staat niet op het graf.

In 2011 verscheen een speciale uitgave van haar werk verzorgd door Mario Molegraaf: een gelimiteerde uitgave van 95 exemplaren op geschept papier. In  2014 verscheen er een bibliofiele uitgave van drie gedichten van haar hand ter gelegenheid van een bijeenkomst op 23 februari 2014 van ‘LiteRAR’ in Spijkenisse, waar haar 70ste sterfdag (op 23 februari 1944) werd herdacht door haar biograaf en bloemlezer Mario Molegraaf . De gedichten werden tot lied verwerkt en vertolkt door Willem, de huistroubadour (van LiteRAR), die van 22 van haar gedichten ’n lied maakte. In november 2014 verscheen een nieuwe verzamelbundel gedichten van haar, bijeengebracht door Mario Molegraaf: ‘De wilgen, de velden, het water ‘ de bundel die ik van Jan cadeau kreeg.

De dichter J.C. Bloem zei ooit over de poëzie van Augusta Peaux: “Hartstochtelijke, haast stamelende poëzie” en in het gedicht ‘Eenzaam kerkhof’ (vaste lezers weten van mijn fascinatie voor kerkhoven en zullen dus niet verrast zijn door mijn keuze voor dit gedicht) komen beide omschrijvingen heel mooi tot zijn recht.

.

Eenzaam kerkhof

De witte grassen bewegen en komen
heen en weder door wind en dauw,
de takken wiegen hun stille droomen
op donkere armen in sluiers van rouw,
het sleepkleed der treurende esschenbomen
raakt bloeiende grassen in avonddauw.
Hoog groeien de grassen, wind die ze zaaide,
wind die ze verwaaide, zij bloeien uit,
geen hand die ze plukte, geen zeis die ze maaide
de witte grassen bewegen en komen
heen en weder door wind en dauw,
op de hekspijlen buigen de boomen
hun donkere hoofden in krip van rouw.
Hun hangende sluiers beroeren de klachten
der witte rozen en het schemerrood
der oude daken, vele wolkengeslachten
gaan het hek over, de bloemen en den dood.
Woest liggen de graven, de grendelen der aarde
sluiten de dooden van ’t leven af,
zij zinken al dieper, een weeldrige gaarde
bloeit, hoog als de hemel, boven hun graf.
En de wagenmenner, in ’t beeld van de sterren
ziet ernstig peinzend omlaag,
ver ligt al de aarde, een stip, zoo verre
en zijn paarden gaan zo traag.
Langs andere werelden siert hij zijn wagen
en waar geen werelden meer zijn,
de steppenvlakten door van een eindeloze,
vage, onbekende hemelwoestijn.

.

Wouter van Heiningen (Overgenomen uit en hier en daar aangevuld met links:) https://woutervanheiningen.wordpress.com/2017/05/24/literar/#comment-4093)

Kloen & Co exposeren in Galerie RAR (Regio Art Rijnmond)

Kloen & Co exposeren in Galerie Regio Art Rijnmond

Gedurende de maand  juni 2017 is in de RAR een groepsexpositie  te zien van 8 kunstenaars. De groep is samengesteld door Friedie Kloen, lid van de RAR.

De kunstenaars zijn gekozen om hun uiteenlopende werkwijzen en technieken. Enkele kunstenaars zijn lid van de Stichting Maassluise kunstenaars, waar Kloen ook lid van is.

Zoals Gonny van de Nouwelant. Zij  is zich de laatste jaren gaan toewijden aan het fijn schilderen in olieverf en acryl. Landschappen en vogels zijn haar favoriet.

Roeland van Reem’s schilderijen zijn een romantische verbeelding van het onderwerp. Hij werkt figuratief en het werk neigt naar het impressionisme, met een subtiel kleurgebruik.

Lida van der Sar zoekt naar krachtige bewegingen in abstractie of figuratieve vormen op het schildersdoek; zij speelt met kleur en materie.

Jan Ouwenbroek schildert naast dorpsgezichten uit Frankrijk en Spanje ook abstracte materieschilderijen. Allerlei materialen worden gebruikt, zoals jute zand.

Het fraaie oude Gemeentehuis van Spijkenisse uit 1886 waarin o.a. RAR is gevestigd.

Ans van de Wiel maakt beelden van brons. De vormen ontstaan uit emoties, krabbels en droedels. Ze groeien uit tot driedimensionale figuraties. Mensen, huizen en wielen met een ziel.

Bikkel is een veelzijdig kunstenaar uit Vlaardingen. Haar  schilderijen zijn een reactie op wat haar persoonlijke leven raakt. Ook maakt zij beelden van glas, die een uitstraling hebben die vrolijk en zonnig is.

De keramische beelden van de Catherina Pineau uit Monster beelden de kwetsbaarheid en vluchtigheid van het bestaan uit. Dat komt mede tot uitdrukking door de textuur, bewuste scheuren en uitsparingen in de klei.

Tot slot nog Friedie Kloen. Zij maakt beelden van hout. De vorm van het hout geeft haar inspiratie tot het maken van figuren die vaak een beweging laten zien. De laatste tijd gaat zij nog meer uit van het hout zonder een figuratie uit te beelden:  de beelden worden daardoor abstracter.

De tentoonstelling wordt geopend op zaterdag 3 juni 2017 om 16.00 uur.

Openingstijden van de galerie: vrijdag en zaterdag van 13.00 -17.00 uur

Op zaterdag is er een kunstenaar aanwezig.

Zie ook: https://www.regioartrijnmond.nl/kloen-co

LiteRAR #46 op 21 mei 2017

Beste vrienden-cultuurminnaars!

De 46ste LiteRAR is aan de beurt. Ook nu weer in de galerie van RAR, Noordeinde 7, Spijkenisse

op zondagmiddag 21 mei 2017 om 2 uur.

De toegang is gratis.

Met muziek, verhalen, gedichten, van o.a. troubadour Willem (samen met A3), verhalenschrijver Constant Schorel, dichter Wouter van Heiningen…

Presentatie: Jan Bontje

De laatste LiteRAR voor de zomerstop, dus u mag dit niet missen.

 

Boekenpresentatie : De boemerang van oorlog en geweld

Boekpresentatie: De Boemerang van Oorlog en Geweld

Een hedendaagse samenspraak over Erasmus’ visie op oorlog en vrede

Op uitnodiging van Huis der Zotheid zal het bestuurslid Rein Heijne van Huis van Erasmus deze presentatie verzorgen. Zie onderstaande uitnodiging.

vrijdag 28 april 2017 van 19:00 tot 21:00 uur Openbaar Georganiseerd door Huis Der Zotheid, Haringvliet 401, 3011 ZP  Rotterdam Details Oorlog, dreiging van en dreiging met oorlog, geweld en agressie alom. Daarom werd deze geactualiseerde samenspraak, uitgaande van Erasmus’ Dulce Bellum Inexpertis, uitgegeven. De tekst van Erasmus wordt erin, aan de hand van tien thema’s, geconfronteerd met hedendaagse teksten uit literatuur en media. Verder zijn bijdragen van betrokken medestanders, waaronder enkele wetenschappers, een oud-diplomaat en kunstenaars, opgenomen. Het boek is rijk geïllustreerd met afbeeldingen en tekeningen van kinderen. Over de locatie: Huis Der Zotheid